Fragoun(-leva)
Potentilla pedata
Rosaceae
Nom en français : Potentille dressée.
Descripcioun :Aquéu fragoun que trachis dins li tepiero seco de basso Prouvènço es intermediàri entre lou fragoun-pelous, Potentilla hirta e lou fragoun-dreissa, Potentilla recta. Se n'en destrìo bonodi la fueio : avisas-vous que lou tros dóu mitan ague de 7 à 15 dènt e que descendon pas fin qu'à la baso (fotò). I'a quàuquis estipulo que soun pas entiero peréu.
Usanço :A bessai li mémis usanço que d'àutri fragoun : lucha contro la cagagno e sarra li car (presènci de tanin).
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Potentilla
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 Cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Roucaio
- Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuropo
Ref. sc. : Potentilla pedata Willd. ex Hornem., 1815
(= Potentilla hirta subsp. pedata (Willd. ex Schltdl.) Holmboe, 1914 )
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753